Nieuwe gadgets trekken nu eenmaal onze aandacht. Zodra een smartphone met een betere camera of een laptop met nog meer snelheid op de markt verschijnt, is de verleiding groot.
Toch groeit bij veel mensen ook het besef dat al die technische vooruitgang gepaard gaat met een prijs die verder reikt dan je portemonnee. De impact op het milieu is niet te negeren.
Denk aan bergen elektronisch afval en grondstoffen die langzaam uitgeput raken. Voor wie bewust wil leven, wordt het steeds belangrijker om stil te staan bij de keuzes die je maakt op het gebied van technologie.
Waarom je aankoop meer betekent dan je denkt
Bij het produceren van elektronica worden schaarse materialen gebruikt, zoals kobalt en lithium. Daar komt bij dat de verwerking vaak gebeurt onder omstandigheden die niet bepaald milieuvriendelijk of sociaal verantwoord zijn.
Gooi je een apparaat weg, dan verdwijnen die grondstoffen vaak samen met schadelijke stoffen richting stortplaats of verbrandingsoven. Dat betekent verlies van waarde én vervuiling.
Als je weet dat een groot deel van die apparaten gerecycled had kunnen worden, kijk je toch anders naar die oude telefoon in je keukenla.
Minder stroom, meer verstand
Nieuwe apparaten slurpen minder stroom dan oudere modellen, dat is een feit. Toch zijn de verschillen tussen merken en types nog steeds groot.
Een energiezuinig toestel herken je aan keurmerken zoals het EU-energielabel of Energy Star. Zo’n label zegt niet alleen iets over het verbruik tijdens gebruik, maar vaak ook over de productie en levensduur.
Het loont om daar even bij stil te staan voor je iets aanschaft, ook als het maar om een oplader gaat. Kleine dingen maken verschil.
Tweedehands kan verrassend goed werken
Steeds meer mensen ontdekken dat een gebruikte laptop of smartphone prima voldoet. De markt voor refurbished elektronica groeit, en dat is niet zonder reden.
Je koopt een apparaat dat professioneel is nagekeken, waar vaak garantie op zit en dat aanzienlijk minder kost dan een nieuw exemplaar. In plaats van bijdragen aan nieuwe productie, geef je bestaand materiaal een tweede kans.
Websites zoals Leapp, Coolblue en zelfs Marktplaats bieden een breed aanbod. Let wel goed op keurmerken en verkopers met een betrouwbare reputatie.
Niet elk merk denkt groen
Er zijn bedrijven die veel aandacht besteden aan duurzaamheid. Fairphone is daar een mooi voorbeeld van.
Dit Nederlandse merk maakt smartphones die eenvoudig te repareren zijn, en waarbij modules zoals de camera of batterij los te vervangen zijn. Daarmee gaan ze veel langer mee.
Andere merken zetten stappen in de richting van circulaire productie of maken gebruik van gerecycled aluminium en bioplastics. Even onderzoeken wat een merk doet voordat je koopt, kan al veel zeggen over de waarde die ze hechten aan het milieu.
Lang meegaan begint bij goed kiezen
Sommige mensen vervangen hun telefoon elk jaar, niet omdat die kapot is, maar omdat er weer iets nieuws op de markt is. Wie dat patroon doorbreekt, spaart niet alleen grondstoffen, maar ook zijn eigen portemonnee.
Een degelijk apparaat met een stevige behuizing, goede batterij en fatsoenlijke software-updates doet het vaak nog jaren zonder problemen. De truc zit hem niet in het hebben van het nieuwste, maar in kiezen voor kwaliteit die bij je past.
Weggooien hoeft niet meteen
Is een apparaat echt aan het eind van z’n leven, dan is het belangrijk dat je het op de juiste plek inlevert. In Nederland kun je bij veel gemeenten je oude elektronica kwijt op het afvalbrengstation.
Winkels zoals MediaMarkt nemen het ook vaak terug. Organisaties als Wecycle zorgen ervoor dat het op verantwoorde wijze uit elkaar wordt gehaald en hergebruikt.
Gewoon bij het restafval gooien is zonde. Er zit vaak nog veel bruikbaar materiaal in dat een tweede leven verdient.
Iets later in huis, minder schade onderweg
Online shoppen is makkelijk, maar het brengt ook een flinke vervoersstroom op gang. Zeker als je kiest voor spoedlevering of meerdere pakketjes op verschillende dagen ontvangt.
Door te kiezen voor langzamere verzendmethodes of lokale verkopers, beperk je de uitstoot van transport. Grote platforms zoals Bol.com bieden steeds vaker de mogelijkheid om milieubewust te laten bezorgen.
Een dagje langer wachten voelt dan ineens minder als een last, en meer als een bewuste keuze.
Weg met wegwerpartikelen
Bij elk apparaat dat je koopt, lijkt er wel weer een lader, kabel of hoesje bij te komen. Vaak belanden die ongebruikt in een la of worden ze na een paar maanden al vervangen.
Door accessoires te kiezen die van gerecycled materiaal zijn gemaakt of simpelweg te hergebruiken wat je al hebt, voorkom je verspilling. Er zijn merken die bewust inzetten op duurzame opladers of biologisch afbreekbare hoesjes.
Die producten zijn inmiddels net zo stijlvol en functioneel als hun standaardvarianten.
Zorgen dat iets langer meegaat
Met een beetje aandacht verleng je de levensduur van vrijwel elk apparaat. Software bijwerken, af en toe schoonmaken, zorgen voor een stevige hoes of standaard – het zijn simpele ingrepen die slijtage vertragen.
Zeker als je onderweg bent of je spullen veel gebruikt, merk je het verschil snel. Ook als je veel op de fiets zit, zoals in Nederland gebruikelijk is, kan een goede fietshouder of spatwaterdichte tas het verschil maken tussen een werkende laptop en een nat, defect scherm.
Kennis delen werkt beter dan alleen handelen
Wat je zelf leert over duurzaamheid, kun je doorgeven aan anderen. Misschien inspireer je een collega om ook voor refurbished te kiezen.
Misschien overtuig je je familie om de oude tablet te laten repareren in plaats van een nieuwe te kopen. In Nederland worden regelmatig evenementen en workshops georganiseerd over circulair leven, vaak lokaal en laagdrempelig.
Zo blijf je zelf ook op de hoogte van nieuwe mogelijkheden en slimme initiatieven.
Hoe duurzaamheid ook in verrassende digitale sectoren zijn intrede doet, lees je in dit artikel over verduurzaming binnen de online casinowereld. Een onverwachte maar relevante invalshoek.